Nó không hỏi về ba. Không như tụi nhỏ hàng xóm cứ tíu tít “ba con làm gì”, “ba con đi đâu”, “ba con mua kẹo nè”.
Nó không gọi. Không phải vì giận. Cũng chẳng phải vì không biết chữ “ba” phát âm thế nào.
Nó chỉ không thấy cần. Như cái bóng đèn trong phòng cũ, hỏng từ lâu nhưng không ai gỡ xuống, vì đã quen tối.
Mẹ nó cũng không nói. Nhà hai người, buổi tối ăn cơm trên cái bàn gỗ có cạnh lung lay, nghe tiếng muỗng chạm chén mà như tiếng nước nhỏ từng giọt trong đáy lu trống. Có bữa mưa lớn, mẹ đưa chén cơm trắng, nói “ráng ăn, mai mẹ lãnh lương”, nó gật. Không ai nhắc gì thêm.
Lần hiếm hoi người ta thấy nó giận là khi cô giáo hỏi cả lớp vẽ hình gia đình. Nó vẽ cái nhà, một cái giường, cái tủ lạnh nhỏ. Không có người. Không có ba.
Cô hỏi sao không vẽ ba? Nó cầm bút, xoá cái tủ lạnh.
“Cái đó là ba con.”
Rồi không nói thêm. Mặt tỉnh bơ như thể vừa nói một chuyện thật nhất đời.
Chiều nào tan học, nó cũng qua nhà bác Năm – người hàng xóm có trại gà phía sau. Ngồi trên thềm, tay ôm cái cặp rách, nghe tiếng máy bơm cũ chạy rè rè, mùi gà phơi trộn với mùi cỏ ẩm và khói đốt rác.
Bác Năm hay cho nó miếng bánh chuối hấp, hỏi đại vài câu cho đỡ trống: “Con học bài chưa?”, “Nay mưa hả con?”. Nó gật hoặc lắc. Cũng có lúc không phản ứng gì, mắt chỉ nhìn mấy con gà con đang chen nhau dưới bóng mẹ.
Một chiều, bác Năm chép miệng, nửa nói, nửa thở dài:
“Ba mày hồi nhỏ cũng ngồi đó, chỗ con ngồi đó. Mà giờ…”
Nó quay qua, không nói. Chỉ nhìn bác một cái rồi đứng dậy, đi về.
Từ đó không qua thềm nhà bác Năm nữa.
Sau này, nó lớn.
Ai cũng quên chuyện ngày xưa. Mẹ mất. Căn nhà cũ được rao bán, rồi bị đập đi xây lại.
Nhưng mấy đứa nhỏ trong xóm cũ vẫn kể:
“Hồi đó có một đứa, không bao giờ gọi ai là ba. Cũng không khóc, không cười nhiều. Chỉ hay ngồi đó, chỗ gà con trú mưa.”
Thằng nhỏ vẽ cái tủ lạnh trong tranh
Nói đó là ba – mở hoài không sáng
Người lớn không hỏi thêm, sợ nghe câu nặng
Mà chính nó thì nhẹ như không.